فیلتر شنی

در مورد سختی گیر موتورخانه چه اطلاعاتی دارید؟

در ابتدا خوب است با آب سخت آشنا شوید.

آب سخت چیست؟ و یا به چه آبی، سخت گفته می شود؟

آب سخت یکی از مهم ترین دلایل افت راندمان موتورخانه است، که با تشکیل رسوب کلسیم سبب کاهش ۳۰ درصدی راندمان سیستم موتورخانه می شود.

آب سخت از مقادیری نمک های کلسیم و منیزیم حل نشده تشکیل شده است. این مواد در طول گرم شدن آب در درون دیگ همانند رسوب به دیواره دیگ بخار چسبیده و مانع از عملکرد موثر آن در گرم کردن آب مصرفی و سیستم گرمایش می شود. آب سخت همچنین موجب گرفتگی سیستم لوله کشی آب ساختمان نیز می‌ شود.

علاوه بر این مواد محلول در آب سخت در اثر گرم شدن آب تشکیل رسوب داده و حتی سبب تغییر ph آب، مخصوصا در سیستم لوله کشی فلزی می شود.

انواع مواد سخت

• مواد سخت موقت

مواد سخت موقت، به موادی گفته می شود که در اثر جوشیده شدن آب از بین می روند. این مواد به دلیل وجود بی کربنات کلسیم و منیزیم در آب تشکیل می شوند، که در اثر جوشیدن بی کربنات ها به کربنات غیر محلول تجزیه می شوند.

• مواد سخت دائم

مواد سخت دائم برخلاف نوع مواد سخت موقت، با جوشیدن آب قابل تجزیه نیستند، این مواد به دلیل وجود سولفات کلسیم و منیزیم در آب تشکیل می شوند.

سیستم سختی گیر موتورخانه

در موتورخانه سیستم های حرارتی مرکزی برای تولید آب نرم از دستگاه سوختی گیر موتورخانه استفاده و بهره برداری می نماید.

سخت گیر سیستمی است که با استفاده از آن می توان مواد سخت در آب موتورخانه و رسوبات ساخته شده توسط مواد محلول در آن را از بین برد.

دستگاه سختی گیر موتورخانه از یک مخزن استوانه ای که از ورق فولادی جوشکاری شده، تشکیل می شود و از داخل و خارج مجهز به حداقل دو دریچه بازدید می باشد.

درون مخزن، طبقات زلولیت به ضخامت ۷۵ تا ۲۰۰ سانتی متر ریخته می شود.

هر سخت گیر موتورخانه شامل یک لوله برای ورود آب سخت و یک لوله برای خروج آب نرم و یک لوله برای ورود آب شستشو دهنده با کلیه اتصالات لازم می باشد.

سیستم سختی گیر موتورخانه انواع مختلفی دارد که دو نوع سختی گیر رزینی و سختی گیر مغناطیسی از رواج بیشتری در بازار برخوردار هستند. استفاده از هر کدام از آن ها مزایا و معایب خاص خود را دارند.

سختی گیر های رزینی در مقایسه با سخت گیر های مغناطیسی با وجود اشغال فضای بیشتر در موتورخانه و همچنین هزینه‌ های بالا تر به منظور نصب و راه اندازی، قابلیت رسوب زدایی بیشتری دارند، به همین دلیل بیشتر از سخت گیر های رزینی در موتورخانه ها استفاده و بهره‌ برداری می‌ شود.

نحوه کار سیستم سختی گیر موتورخانه

با استفاده از سیستم سختی گیر موتورخانه، ترکیبات منیزیم و کلسیم موجود در آب سخت با ترکیبات سدیم و پتاسیم جایگزین می‌ شوند. از این طریق سختی آب کم شده و موجب نرم شدن آب می شود.

اجرای این روند توسط سختی گیر موتورخانه، در نهایت باعث بالا رفتن عمر دیگ های بخار (بویلر های بخار) برج های خنک کننده (کولینگ واتر) و حتی مبرد می شود. زیرا در سیستم موتورخانه آب تمامی نقاط ذکر شده توسط سختی گیر تامین می شود.

همان طور که اشدره شد، یکی از سختی گیر های رایج در سیستم موتورخانه، سختی گیر رزینی است که از رزین ساخته شده است. وقتی آب سخت از لایه های رزینی عبور می کند، یون های محلول در آن دیگر قادر به تبادل یونی نخواهند بود.

نکات مهم در بهره برداری از سختی گیر های رزینی موتورخانه

سختی آب خروجی از سختی گیر رزینی موتورخانه همواره باید از طریق شیر نمونه گیری به وسیله کیت سختی سنج کنترل شود. به محض این که سختی آب از حد مجاز بیشتر شود، باید نسبت به عمل احیاء رزین اقدام نمایید.

در زمان احیاء رزین اطمینان حاصل کنید فشار داخل مخزن سختی گیر مورخانه بین ۱٫۷ بار تا ۳٫۵ بار باشد. اگر فشار داخل مخزن کم باشد، در مکش آب نمک اختلال ایجاد خواهد شد و در فشار های بالا ممکن است قطعات شیر چند راهه صدمه ببیند.

بهتر است در فشار های بالا تر از ۴٫۵ بار قبل از ورودی شیر چند راهه، از یک شیر فشار شکن استفاده نمایید، یا حداقل در زمان تغییر موقعیت دسته شیر چند راهه، شیر شماره ۱ (ورودی) را بسته تا از وارد شدن فشار ناگهانی به شیر چند راهه جلوگیری شود.

احتیاط: حتما توجه داشته باشید که استفاده از نمک متبلور شده با خلوص بالا توصیه می شود. زیرا اگر از سنگ نمک و یا نمک معمولی استفاده نمایید، به دلیل نا خالصی موجود در نمک، عمر رزین بسیار کاهش یافته و رزین به طور کامل احیاء نمی شود.

دستور العمل های راه اندازی سختی گیر مورخانه

ابتدا سختی گیر موتورخانه را پس از قرار دادن روی فونداسیون مناسب لوله کشی نمایید.

سپس فلنج (دریچه) پایین سختی گیر را باز کرده و سیلیس های دانه درشت تر را به آرامی داخل دستگاه بر روی صفحه نازل ها بریزید. (دقت کنید نازل آسیب نبیند.) سپس روی آن را صاف کرده و فلنج پایین را به طور کامل بسته و آب بندی نمایید.

اکنون فلنج بالا را باز کرده و سیلیس های ریز تر را داخل سختی گیر موتورخانه بر روی سیلیس های درشت تر بریزید.

کیسه های رزین را به طور کامل بر روی سیلیس های ریخته شده در سختی گیر موتورخانه تخلیه کرده و فلنج بالا را محکم بسته و آب بندی نمایید.

اهرم شیر چند راهه را بر روی وضعیت (RUN) قرارداده و شیر (خروجی) را بسته و شیر (تخلیه) و شیر (ورودی) را به مدت ۵ دقیقه باز نمایید تا سیلیس های دستگاه شسته شوند. سپس شیر تخلیه را بسته و شیر چند راهه را به مدت ۱۰ دقیقه بر روی وضعیت (WASH) قرار داده تا رزین های دستگاه نیز شسته شود.

شیر چند راهه را بر روی وضعیت (RUN) قرار داده و سختی گیر را از طریق شیر شماره هواگیری، هواگیری نمایید. با باز کردن شیرخروجی سختی گیر موتورخانه آماده بهره برداری می باشد. (با افزودن نمک درون مخزن نمک و اضافه کردن آب، دستگاه را جهت مرحله احیاء آماده نمایید.)

چگونگی بک واش و احیاء رزین سختی گیر موتورخانه

الف) شستشوی معکوس: شیر (خروجی) را بسته و شیر چند راهه را در وضعیت (WASH) قرار دهید. این عمل را به طور متوسط حدود ۱۰ دقیقه انجام دهید تا مواد معلق از لوله تخلیه خارج شده و فشردگی بستر رزین کاهش یابد.

ب) شستشو با آب نمک: شیر (آب نمک) را باز کرده و شیر چند راهه را تا زمانی که دو سوم آب نمک موجود در ظرف نمک مصرف شود در وضعیت احیاء (REGEN) قرار دهید. با این عمل آب نمک از مخزن نمک کشیده شده و پس از واکنش با رزین از مسیر لوله تخلیه سختی گیر موتورخانه خارج می شود.

ج) شستشوی رزین با آب خام: شیر (آب نمک) را بسته و شیر چند راهه را در وضعیت (RUN) قرار داده و شیر (تخلیه) را تا زمانی که نمک اضافی از سختی گیر خارج شده و آب خروجی از آن کاملاً شیرین شود باز بگذارید.

د) بهره برداری: اکنون با باز نمودن شیر شماره (خروجی) سختی گیر موتورخانه آماده بهره برداری است. (شیر چند راهه در همان وضعیت (RUN) باشد.)

هـ) تهیه آب نمک: با افزودن نمک درون مخزن نمک و اضافه کردن آب، سختی گیر موتورخانه را جهت مرحله احیاء آماده نمایید.

در مورد سختی گیر موتورخانه چه اطلاعاتی دارید؟

در ابتدا خوب است با آب سخت آشنا شوید.

آب سخت چیست؟ و یا به چه آبی، سخت گفته می شود؟

آب سخت یکی از مهم ترین دلایل افت راندمان موتورخانه است، که با تشکیل رسوب کلسیم سبب کاهش ۳۰ درصدی راندمان سیستم موتورخانه می شود.

آب سخت از مقادیری نمک های کلسیم و منیزیم حل نشده تشکیل شده است. این مواد در طول گرم شدن آب در درون دیگ همانند رسوب به دیواره دیگ بخار چسبیده و مانع از عملکرد موثر آن در گرم کردن آب مصرفی و سیستم گرمایش می شود. آب سخت همچنین موجب گرفتگی سیستم لوله کشی آب ساختمان نیز می‌ شود.

علاوه بر این مواد محلول در آب سخت در اثر گرم شدن آب تشکیل رسوب داده و حتی سبب تغییر ph آب، مخصوصا در سیستم لوله کشی فلزی می شود.

انواع مواد سخت

• مواد سخت موقت

مواد سخت موقت، به موادی گفته می شود که در اثر جوشیده شدن آب از بین می روند. این مواد به دلیل وجود بی کربنات کلسیم و منیزیم در آب تشکیل می شوند، که در اثر جوشیدن بی کربنات ها به کربنات غیر محلول تجزیه می شوند.

• مواد سخت دائم

مواد سخت دائم برخلاف نوع مواد سخت موقت، با جوشیدن آب قابل تجزیه نیستند، این مواد به دلیل وجود سولفات کلسیم و منیزیم در آب تشکیل می شوند.

سیستم سختی گیر موتورخانه

در موتورخانه سیستم های حرارتی مرکزی برای تولید آب نرم از دستگاه سوختی گیر موتورخانه استفاده و بهره برداری می نماید.

سخت گیر سیستمی است که با استفاده از آن می توان مواد سخت در آب موتورخانه و رسوبات ساخته شده توسط مواد محلول در آن را از بین برد.

دستگاه سختی گیر موتورخانه از یک مخزن استوانه ای که از ورق فولادی جوشکاری شده، تشکیل می شود و از داخل و خارج مجهز به حداقل دو دریچه بازدید می باشد.

درون مخزن، طبقات زلولیت به ضخامت ۷۵ تا ۲۰۰ سانتی متر ریخته می شود.

هر سخت گیر موتورخانه شامل یک لوله برای ورود آب سخت و یک لوله برای خروج آب نرم و یک لوله برای ورود آب شستشو دهنده با کلیه اتصالات لازم می باشد.

سیستم سختی گیر موتورخانه انواع مختلفی دارد که دو نوع سختی گیر رزینی و سختی گیر مغناطیسی از رواج بیشتری در بازار برخوردار هستند. استفاده از هر کدام از آن ها مزایا و معایب خاص خود را دارند.

سختی گیر های رزینی در مقایسه با سخت گیر های مغناطیسی با وجود اشغال فضای بیشتر در موتورخانه و همچنین هزینه‌ های بالا تر به منظور نصب و راه اندازی، قابلیت رسوب زدایی بیشتری دارند، به همین دلیل بیشتر از سخت گیر های رزینی در موتورخانه ها استفاده و بهره‌ برداری می‌ شود.

نحوه کار سیستم سختی گیر موتورخانه

با استفاده از سیستم سختی گیر موتورخانه، ترکیبات منیزیم و کلسیم موجود در آب سخت با ترکیبات سدیم و پتاسیم جایگزین می‌ شوند. از این طریق سختی آب کم شده و موجب نرم شدن آب می شود.

اجرای این روند توسط سختی گیر موتورخانه، در نهایت باعث بالا رفتن عمر دیگ های بخار (بویلر های بخار) برج های خنک کننده (کولینگ واتر) و حتی مبرد می شود. زیرا در سیستم موتورخانه آب تمامی نقاط ذکر شده توسط سختی گیر تامین می شود.

همان طور که اشدره شد، یکی از سختی گیر های رایج در سیستم موتورخانه، سختی گیر رزینی است که از رزین ساخته شده است. وقتی آب سخت از لایه های رزینی عبور می کند، یون های محلول در آن دیگر قادر به تبادل یونی نخواهند بود.

نکات مهم در بهره برداری از سختی گیر های رزینی موتورخانه

سختی آب خروجی از سختی گیر رزینی موتورخانه همواره باید از طریق شیر نمونه گیری به وسیله کیت سختی سنج کنترل شود. به محض این که سختی آب از حد مجاز بیشتر شود، باید نسبت به عمل احیاء رزین اقدام نمایید.

در زمان احیاء رزین اطمینان حاصل کنید فشار داخل مخزن سختی گیر مورخانه بین ۱٫۷ بار تا ۳٫۵ بار باشد. اگر فشار داخل مخزن کم باشد، در مکش آب نمک اختلال ایجاد خواهد شد و در فشار های بالا ممکن است قطعات شیر چند راهه صدمه ببیند.

بهتر است در فشار های بالا تر از ۴٫۵ بار قبل از ورودی شیر چند راهه، از یک شیر فشار شکن استفاده نمایید، یا حداقل در زمان تغییر موقعیت دسته شیر چند راهه، شیر شماره ۱ (ورودی) را بسته تا از وارد شدن فشار ناگهانی به شیر چند راهه جلوگیری شود.

احتیاط: حتما توجه داشته باشید که استفاده از نمک متبلور شده با خلوص بالا توصیه می شود. زیرا اگر از سنگ نمک و یا نمک معمولی استفاده نمایید، به دلیل نا خالصی موجود در نمک، عمر رزین بسیار کاهش یافته و رزین به طور کامل احیاء نمی شود.

دستور العمل های راه اندازی سختی گیر مورخانه

ابتدا سختی گیر موتورخانه را پس از قرار دادن روی فونداسیون مناسب لوله کشی نمایید.

سپس فلنج (دریچه) پایین سختی گیر را باز کرده و سیلیس های دانه درشت تر را به آرامی داخل دستگاه بر روی صفحه نازل ها بریزید. (دقت کنید نازل آسیب نبیند.) سپس روی آن را صاف کرده و فلنج پایین را به طور کامل بسته و آب بندی نمایید.

اکنون فلنج بالا را باز کرده و سیلیس های ریز تر را داخل سختی گیر موتورخانه بر روی سیلیس های درشت تر بریزید.

کیسه های رزین را به طور کامل بر روی سیلیس های ریخته شده در سختی گیر موتورخانه تخلیه کرده و فلنج بالا را محکم بسته و آب بندی نمایید.

اهرم شیر چند راهه را بر روی وضعیت (RUN) قرارداده و شیر (خروجی) را بسته و شیر (تخلیه) و شیر (ورودی) را به مدت ۵ دقیقه باز نمایید تا سیلیس های دستگاه شسته شوند. سپس شیر تخلیه را بسته و شیر چند راهه را به مدت ۱۰ دقیقه بر روی وضعیت (WASH) قرار داده تا رزین های دستگاه نیز شسته شود.

شیر چند راهه را بر روی وضعیت (RUN) قرار داده و سختی گیر را از طریق شیر شماره هواگیری، هواگیری نمایید. با باز کردن شیرخروجی سختی گیر موتورخانه آماده بهره برداری می باشد. (با افزودن نمک درون مخزن نمک و اضافه کردن آب، دستگاه را جهت مرحله احیاء آماده نمایید.)

چگونگی بک واش و احیاء رزین سختی گیر موتورخانه

الف) شستشوی معکوس: شیر (خروجی) را بسته و شیر چند راهه را در وضعیت (WASH) قرار دهید. این عمل را به طور متوسط حدود ۱۰ دقیقه انجام دهید تا مواد معلق از لوله تخلیه خارج شده و فشردگی بستر رزین کاهش یابد.

ب) شستشو با آب نمک: شیر (آب نمک) را باز کرده و شیر چند راهه را تا زمانی که دو سوم آب نمک موجود در ظرف نمک مصرف شود در وضعیت احیاء (REGEN) قرار دهید. با این عمل آب نمک از مخزن نمک کشیده شده و پس از واکنش با رزین از مسیر لوله تخلیه سختی گیر موتورخانه خارج می شود.

ج) شستشوی رزین با آب خام: شیر (آب نمک) را بسته و شیر چند راهه را در وضعیت (RUN) قرار داده و شیر (تخلیه) را تا زمانی که نمک اضافی از سختی گیر خارج شده و آب خروجی از آن کاملاً شیرین شود باز بگذارید.

د) بهره برداری: اکنون با باز نمودن شیر شماره (خروجی) سختی گیر موتورخانه آماده بهره برداری است. (شیر چند راهه در همان وضعیت (RUN) باشد.)

هـ) تهیه آب نمک: با افزودن نمک درون مخزن نمک و اضافه کردن آب، سختی گیر موتورخانه را جهت مرحله احیاء آماده نمایید.